علیرضا ارزنده، مدیر سابق فرودگاه بین‌المللی خلیج‌فارس عسلویه و کارشناس ایمنی هوانوردی در فاکتورهای انسانی و خطاهای انسانی در یادداشتی نوشت: هوانوردی در صنعت نفت قدمتی ۱۱۲ ساله دارد. اولین فرودگاه و شرکت هواپیمایی ایران، زاده صنعت نفت است.
در بین ۹ فرودگاه ملکی وزارت نفت یک فرودگاه دارای مرز هوایی و ۸ فرودگاه داخلی می‌باشند. این فرودگاه‌ها شامل فرودگاه‌های بین‌المللی خلیج‌فارس عسلویه با مرز هوایی، خارک، بهرگان، جم، گچساران، لاوان، سیری، مسجدسلیمان و ماهشهر می‌باشند. عملاً می‌توان وزارت نفت را بعد از شرکت ناوبری هوایی و فرودگاه‌های کشور، دومین سازمان بزرگ مالک و راهبر فرودگاه در ایران دانست.
جهت اطلاع از زیان‌ده بودن سیستم ناوبری کشور می‌توان به گفته‌ی رئیس سازمان هواپیمایی کشوری و مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی اشاره کرد. بنا به گفته ایشان، بیش از ۹۰ درصد فرودگاه‌های کشور زیان‌ده هستند و فقط چند فرودگاه مانند فرودگاه مهرآباد، امام، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز، قادر به تأمین هزینه‌های خود می‌باشند.
حال وزیر نفت که تخصص بی‌مانندی در واگذاری دارد، قصد دارد فرودگاه‌های نفت را به سیستم معیوب فرودگاه‌های کشور اضافه کند که شروع این واگذاری‌ها را با فرودگاه خلیج‌فارس عسلویه آغاز کرده است. طرفین این واگذاری هر دو غیرنفتی هستند. یک سوی واگذاری شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران به‌عنوان زیرمجموعه وزارت راه، و سوی دیگر بیژن زنگنه است که چند ماهی تا پایان یافتن عمر صدارت بر مسند نفت و شاید پایان عمر سیاسی ایشان نمانده است.
این واگذاری آنجا جذابیت بیشتری پیدا می‌کند که می‌توان آن را به ورود مشاور هوانوردی، هواپیمایی و فرودگاهی وزارت نفت که خود از کارمندان سابق وزارت راه در شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی و سازمان هواپیمایی کشوری است، پیوند داد. شخصی که خود بازنشسته وزارت راه و سازمان هواپیمایی کشوری است و سال‌هاست به‌عنوان مشاور هوانوردی، هواپیمایی و فرودگاهی در شرکت ملی نفت مشغول به کار می‌باشد. سوی دیگر این واگذاری نیز به دوست قدیمی وزیر، مشاور وی و مدیر نظارت بر طرح‌های عمرانی مناطق نفت‌خیز مرتبط می‌شود. او نیز هرچند در وزارت نفت بازنشسته شد اما کار خود را در جهاد کشاورزی آغاز و دوستی دیرینه او با وزیر به زمان وزارت جهاد زنگنه بازمی‌گردد؛ بنابراین ادعای اینکه دو سر این معامله غیرنفتی هستند ادعایی بی‌پشتوانه نیست.
با بیان مقدمه فوق سؤالاتی در ذهن متبادر می‌شود:
چرا جرقه و شروع این واگذاری در ماه‌های آخر وزارت نفت زنگنه کلید خورده است؟
آیا وزیر کنونی نفت بیش از وزرای گذشته در خصوص نیازها و مازاد بر نیاز وزارت نفت، اطلاعات دارد؟
آیا پیشینیان با سرمایه‌گذاری در احداث فرودگاه‌ها اشتباه کرده بودند یا نیازی ایشان را به سمت‌وسوی احداث فرودگاه کشانیده بود؟
چرا در این صد و اندی سال این موضوع مطرح نشده بود؟
درحالی‌که شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران از مدیریت فرودگاه‌های تحت مالکیت خود عاجز است، چرا باید به تعداد فرودگاه‌های زیان‌ده خود بیفزاید؟
باید ادعا نمود که شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، در این واگذاری هیچ ریسکی را نپذیرفته و به سود حاصل از این واگذاری آگاه است.
این ادعا آنجا اثبات می‌شود که در بدو این واگذاری، امیر مکری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس را مکلف به پرداخت تمامی بدهی سنواتی خود به سرویس هوانوردی به شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، تا ۳۰ آبان‌ماه سال جاری کرده است.
همچنین سازمان منطقه ویژه باید نسبت به بررسی، تأیید و انعقاد قرارداد یک‌ساله (از ابتدای سال جاری تا ۳۰/۱۲/۱۳۹۹) برای ارائه خدمات مذکور اقدام کند. مقرر گردیده است که پس از استقرار شرکت، برآورد الزامات و هزینه‌های موردنیاز جهت فراهم آمدن حداقل استانداردهای هوانوردی، حداکثر در سطح خدمات فعلی، با همکاری و تأیید شرکت فرودگاه‌ها، سازمان هواپیمایی کشوری و مشاور صنعت نفت در امور هوانوردی، هواپیمایی و فرودگاهی تهیه و همراه با برآورد هزینه‌های جاری و عملیاتی و لحاظ درآمدهای فرودگاه برای تأمین اعتبار به شرکت ملی نفت ایران ارائه شود.
در ادامه و بر اساس این توافق، تمهیدات لازم جهت تأمین امکانات اداری، تدارکاتی و رفاهی جهت استقرار کارکنان شرکت فرودگاه‌ها و نیروی انتظامی به عهده صنعت نفت (شرکت‌های تابعه) و با همکاری همه‌جانبه مسئولان شرکت‌های نفتی است.تمامی پست‌های سازمانی با توافق انجام شده با معاون رئیس‌جمهور به شرکت فرودگاه‌ها منتقل می‌شود و شرکت نفت نیز موظف است تمام هزینه‌های بهسازی و استانداردسازی و حتی ادعای معارضان فرودگاهی نیز باید توسط نفت رفع شود
نکات حایز اهمیت این مطالب به‌قرار زیر است.
اول آنکه با توجه به مفاد این توافق شرکت نفت باید بدهی‌های خود را به شرکت فرودگاه‌ها بپردازد و این نشان می‌دهد آن شرکت قرار نیست چیزی بابت این واگذاری به نفت بپردازد.
در بخش دیگر، ادعای پرداخت از سوی وزارت نفت برای ایجاد حداقل استاندارهای هوانوردی آمده است. آیا با علم‌بر آنکه فرودگاه خلیج‌فارس عسلویه یکی از فرودگاه‌های پرتردد کشور است، تاکنون فاقد حداقل استاندارهای هوانوردی لازم بوده است؟ اگر پاسخ بلی است پس چرا سازمان هواپیمایی کشوری اجازه پرواز در این فرودگاه را داده بوده؟ و اگر خیر، دلیل این پرداخت‌ها و برآوردها و هزینه‌ها کدام است؟
شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران از بدو شروع به کار این فرودگاه، ضمن حضور در این فرودگاه، راهبری خدمات هوانوردی و ایمنی زمینی را به عهده داشته است، چه شد که یک‌باره به این کشف مهم نائل گردیده‌اند که فرودگاه‌های نفت که همه‌روزه میزبان تعداد زیادی پرواز هستند حداقل استانداردهای لازم هوانوردی را ندارند و این مهم باید با تأیید مشاور صنعت نفت در امور هوانوردی، هواپیمایی و فرودگاهی تأمین اعتبار شده و پرداخت گردد؟ مشاوری که قبلاً هم اشاره شد که بازنشسته همان سیستم است و نفتی نیست.
امکانات اداری، تدارکاتی و رفاهی را هم باید توسط نفت تأمین شود پس سود این واگذاری برای نفت کجاست؟
نکته جذاب این واگذاری باز شدن نمودار سازمانی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران است که می‌تواند خود را از بخش عظیمی از مشکلات پرسنلی که با آن دست به گریبان است، با سرشکن کردن روی فرودگاه‌های نفتی رها کند. این شرکت در حال حاضر تعداد زیادی کارمند دارند که به‌صورت ساعتی استخدام شده‌اند و در عوض نفت با انبوهی نیروی مازاد و فاقد نمودار سازمانی مواجه می‌شود. این موضوع برای زنگنه فاقد اهمیت است چرا که در سابقه ایشان عدم توجه جدی به نیروی انسانی سبقه طولانی داشته و از سوی دیگر آخرین سمت کلیدی ایشان در دولت در سال ۱۴۰۰ به پایان می‌رسد و بعد آن نیز بعید است در دولتی دیگر به‌کارگیری شود.
قراردادی در حد ترکمنچای در حال انعقاد است. قراردادی که هیچ سودی برای نفت ندارد و فقط مشکلات نفت را در آتیه بیشتر خواهد کرد.
فرودگاه‌های نفت برای پشتیبانی از تولید احداث و تا امروز نیز به‌خوبی این مأموریت را به انجام رسانده‌اند. این فرودگاه‌ها در تمام ساعات شبانه‌روز اقدام به اعزام تیم‌های تخصصی، لجستیک و قطعات به سکوها نموده و ازاین‌پس نفت باید برای انجام این عملیات خارج از ساعات کاری فرودگاه بازهم به شرکت فرودگاه‌ها پرداخت داشته باشد …
واگذاری فرودگاه‌های نفتی خیانتی شفاف به صنعت نفت است که توسط وزیر واگذاری، استارت آن زده شده است.
منبع : با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت دانا
دیدگاه خود را بنویسید