بررسی گزارش کمیسیون عمران درباره بر تصویب تقاضای تحقیق و تفحص از قراردادهای منعقده برای تأمین هواپیما و نوسازی سیستم‌های ناوبری هوایی توسط وزارت راه و شهرسازی در دستورکار نمایندگان در هفته جاری قرار دارد.

عباس آخوندی، وزیر سابق راه و شهرسازی گفت: تمامی قراردادهای هواپیما با سه شرکت بوئینگ، ایرباس و ‌ای‌تی‌آر فریز شده است، یعنی قراردادها به همین صورت باقی می‌مانند تا موانع رفع شده و دوباره اجرایی شوند.

وزیر راه و شهرسازی گفت: شرکت های ایرباس، بوئینگ و ای تی آر برخلاف قانون قراردادها را لغو کردند.

صنعت هواپیمایی کشور پس از توقف جریان ورود هواپیماهای جدید به‌دلیل اعمال مجدد تحریم‌ها می‌تواند از طریق «احیای هواپیماهای خارج شده از مدار فعالیت» و «خرید هواپیماهای دست دوم در قالب قراردادهای جدید» خود را احیا کند.

یک مقام مسئول در معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری گفت: تولید هواپیمای پهن پیکر به دلیل کسری بودجه کند شده اما ساخت آن متوقف نشده است.

رئیس اسبق سازمان هواپیمایی کشوری، فروش هواپیما به ایران با ترفندهای فعلی را امکان ناپذیر دانست و اعلام کرده که در خرید هواپیما به ایران مشکلات زیادی وجود دارد و عدم فروش هواپیما به ایران هیچ ربطی به نپیوستن ایران به “اف ای تی اف” ندارد.

موضوع “اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان” در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و چهارمین روز اردیبهشت ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.

مدیرعامل سابق شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، از سوختگیری هواپیماهای هما در ترکیه خبر داد و گفت: آمریکایی ها به فاینانسور چینی اعلام کردند در خرید هواپیماهای ایران دخالت نکند.

مقصود اسعدی سامانی ،دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، آخرین وضعیت خرید هواپیما و توسعه ناوگان توسط شرکت‌های هواپیمایی را تشریح کرد.

دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با بیان این‌که ایرلاین‌ها آمادگی استفاده از هواپیمای سوخو را دارند، گفت: اگر به نرخ تکلیفی بازگردیم، شرکت ها با توجه به هزینه های ارزی بالای ۶۰ درصد، طبعا ناگزیر خواهند بود که بر اساس قیمت تمام شده خود بلیت را عرضه کنند.

گوشه گوشه دفتری که در ساختمانی نه چندان بلند، کنار اتوبان ستاری واقع شده است، پر است از تقدیرنامه‌های مرتبط با هوانوردی و ماکت‌ها هواپیما. واقعیتی که نشان می‌دهد صاحبان دفتر کوچک، فعالان صنعت عظیم هوانوردی هستند. اینجا دفتر انجمن شرکت‌های هواپیمایی است و ما آمده‌ایم تا با مقصود اسعدی سامانی گفت‌وگو کنیم، شخصی که سال‌هاست دبیری این انجمن را بر عهده دارد، و با مسائل و چالش‌های هوانوردی در ایران آشناست. متین است و شمرده شمرده سخن می‌گوید.

خرم گفت: هر فروند هواپیمای ATR را با رقم 28 میلیون دلار خریدند،‌ من حاضرم هر ATR را با رقم 20 میلیون دلار به ایران وارد کنم.

شادمهر کاظم زاده رئیس کمیته حمل و نقل کمیسیون عمران مجلس ، با اشاره به برنامه ریزی وزارت راه و شهرسازی برای نوسازی ناوگان حمل و نقل هوایی، گفت: در شرایط کنونی وزارتخانه به دنبال نوسازی این ناوگان از طریق خرید هواپیماهای دست دوم است.

عضو کمیسیون عمران مجلس گفت : کیفیت و عمر مفید هواپیماهای دست دوم باید مورد توجه قرار گیرد، از این رو عمر مناسب برای خرید هواپیما حداکثر ۵ سال است.

سقوط هواپیمای بوئینگ مدل ۷۳۷ مکس در اتیوپی را باید دومین حادثه برای این نوع هواپیما در یک سال اخیر به شمار آورد زیرا چند ماه پیش نیز یک فروند از نوع هواپیما در اندونزی منجر به کشته شدن ۱۸۹ نفر شد که واکنش های فراوانی به دنبال داشت.نکته عجیب این است که هواپیمای سقوط کرده به تازگی خریداری شده و در اختیار شرکت هواپیمایی اتیوپی قرار گرفته بود.

سیدحسین افضلی ،عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به مصوبه شورای اقتصاد برای خرید ۲۸ فروند هواپیما، گفت: خرید این تعداد هواپیمای دست دوم توجیه اقتصادی ندارد.

موافقت شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۷مبنی بر سرمایه گذاری از محل منابع داخلی هما برای خرید ۲۰ فروند هواپیمای ای تی آر، سه فروند ایرباس جدید و پنج فروند هواپیمای ایرباس دست دوم به منظور خرید هواپیماهای جدید نیست و در جهت تکمیل فرآیند خرید هواپیماهایی است که پیش از این خریداری شده است.

روابط عمومی ایران‌ایر اعلام کرد؛ مصوبه اخیر شورای اقتصاد ارتباطی با خرید هواپیماهای جدید ندارد.

کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: در شرایط کنونی که ما با مشکل ارزی مواجه هستیم چرا باید از پول مردم برداشت کرده و برای یک شرکت دولتی هواپیما خریداری شود و این شرکت رقیب بخش خصوصی شود؟

در آخرین جلسه شورای اقتصاد در سال ۱۳۹۷با درخواست وزارت راه و شهرسازی مبنی بر سرمایه گذاری از محل منابع داخلی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) برای خرید ۲۰ فروند هواپیمای ای تی آر، سه فروند ایرباس جدید و پنج فروند هواپیمای ایرباس دست دوم موافقت شد.

ولی آذروش ،مدیرعامل آتیه صبا عنوان کرد: حدود یکسال گذشته در این شرکت قرارداد خرید 30 فروند هواپیمای بوئینگ با حضور وزیر وقت رفاه و مقامات ارشد بویئنگ به امضا رسید اما بلافاصله بعد از مسئله برجام، این قرارداد را مانند برجام پاره کردند.

رئیس کمیته حمل و نقل کمیسیون عمران مجلس گفت: بر اساس آمارها از حدود ۲۶۰ هواپیما موجود در آشیانه ایرلاین ها، تنها حدود ۱۵۰ فروند فعال هستند، از این رو تقریبا ۵۰ درصد از هواپیماها از رده خارج شده اند.

اعمال مجدد تحریم ها و خروج یکجانبه آمریکا از برجام مانعی بر سر راه قراردادهایی شد که برای نوسازی ناوگان هوایی امضا شده بود حالا گویا دولت و در راس آن انجمن شرکت‌های هواپیمایی اقداماتی را برای حل این معضل در دستورکار قرار داده است. ناگفته نماند که کارشناسان نقدهای متعددی را بر انتشار این گونه اخبار وارد دانسته و آن را نوعی بازار گرمی بجای اقدام عملیاتی ، تحلیل می کنند.

در حالی قرار بود دیروز ۳ فروند هواپیمای ایرباس ۳۱۹ به ناوگان ایران ایر وارد شود که یکی از این هواپیماها هم اکنون در مسیر فرودگاه امام است و تا دقایقی دیگر در این فرودگاه به زمین می نشیند.

مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از الحاق سه فروند هواپیما به ناوگان ایرلاین ملی ایران خبر داد و گفت،از شرکت سوخو نیز دعوت به همکاری نموده ایم ولی تاکنون،این شرکت نتوانسته ،خواسته های ما را تامین کند. شرکت ای.تی.ار نیز در حال مذاکره با خزانه داری آمریکا برای کسب مجوزهای لازم برای همکاری با ایران است.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به اظهارات وزیر راه درباره خرید هواپیمای دست دوم گفت: هواپیماهای دست دوم قابل اطمینان نیستند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری از صدور مجوز واردات تعدادی هواپیما به کشور از سوی این سازمان خبر داد و گفت: کانال مالی برای خرید این هواپیماها تعیین شده است.

اگر وزارت راه و شهرسازی به دنبال نوسازی ناوگان هوایی است، باید خرید هواپیماهای نو و جدید در دستور کار قرار بگیرد و خرید هواپیماهای دست دوم به صلاح نیست، زیرا خرید هواپیماهای دست دوم برای کشور بسیار گران تمام می‌شود.

محمد اسلامی ، درباره موضوع افتتاح کانال مالی ویژه حمل و نقل هوایی برای خرید هواپیما که چندی پیش از سوی مدیرعامل ایران ایر اعلام شد، تصریح کرد: در حال خرید و ابتیاع تعدادی هواپیما هستیم. وی در پاسخ به اینکه آیا هواپیماهای در حال ورود به کشور، دست دوم هستند؟ گفت: نو و دست دوم ندارد. هواپیماهای خیلی خوبی هستند. گزارش زیر، با رویکردی تحلیلی ،قصد بررسی خبر منتشر گردیده را دارد.

وزیر راه و شهرسازی گفت: در حال خرید تعدادی هواپیما هستیم که هواپیماهای خوبی هستند و وارد آسمان کشور می‌شوند.وزیر راه و شهرسازی درباره موضوع افتتاح کانال مالی ویژه حمل و نقل هوایی برای خرید هواپیما که چندی پیش از سوی مدیرعامل ایران ایر اعلام شد، تصریح کرد: در حال خرید و ابتیاع تعدادی هواپیما هستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا هواپیماهای در حال ورود به کشور، دست دوم هستند؟ گفت: نو و دست دوم ندارد؛ هواپیماهای خیلی خوبی هستند.

همان‌گونه که خرید هوشمندانه می‌تواند منفعت آور باشد، خریداری premature و ناشیانه هم می‌تواند بارمنفی بد مالی و بدنامی برای ایرلاین داشته باشد.

رئیس کمیسیون عمران مجلس ضمن تشریح ابهامات پرونده قراردادهای خرید هواپیما، گفت:مشخص نیست منابع مالی خرید هواپیما ها به چه شکل تامین شده و با چه مکانیسمی پرداخت شده ، در تضامینی که باید وزارت راه از  طرف مقابل برای خدمات پس از فروش و تامین قطعه می‌گرفت نیز ابهاماتی وجود دارد ، در قیمت واقعی هواپیماها و قیمتی که هواپیماها خریداری شده است و تناسب هواپیمای ای تی آر با جغرافیای ایران نیز حرف و حدیث هایی وجود دارد. در بررسی اسناد متوجه شدیم قیدی در مورد عدم ارائه اسناد به مجلس در این اسناد وجود ندارد، این قراردادها معمولی بود و اطلاعات محرمانه ای نداشت .

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس از بررسی تفحص از قرارداد با شرکت‌های هواپیما سازی در این کمیسیون خبر داد.

ورود ۳ ایرباس و ۱۳ ای‌تی‌آر به ناوگان هوایی ایران، نتیجه مذاکره و چانه‌زنی مسئولان کشورمان با شرکت‌های هواپیماساز بزرگ جهان در ۳، ۴ سال گذشته است.

تحقیق و تفحص در قرارادهای خرید هواپیما؛ آیا قیمت خرید هواپیماها، قیمت مناسبی داشته؟ آیا اصلاً ما در این شرایط باید هواپیمای نو می‌خریدیم و یا دست دوم؟ اصلاً نوع انتخاب هواپیما انتخاب مناسبی بوده و یا نه؟ و یا اینکه اصلاً ما باید به جای هواپیمای (ای تی آر) هواپیمای دیگری می‌خریدیم؟ این بخشی است از اظهارات محمدرضا رضایی‌کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس دهم.

در مورد خریدهای ATR و AIRBUS و کردیت‌های دریافتی چند نکته به نظر می‌رسد که عبور بی تفاوت از آنها ناممکن است. از آنجائیکه اقدام به خرید هواپیمای ATR از ابتدا کاری کارشناسی نشده و عجولانه بود، لکن به تصور اینکه قرار است تعداد قابل ملاحظه‌ای هواپیما از نوع بوئینگ و ایرباس خریداری و تحویل شود تحت شعاع قرارگرفت و عملاً کار کارشناسی دقیقی روی آن انجام نپذیرفت.

شرکت هواپیمایی سوخو که تمایل خود را برای فروش این هواپیما به ایران اعلام کرده است از آنجا که بیش از ۲۰ قطعه این هواپیما ساخت آمریکا است پس از اعمال تحریم های این کشور علیه ایران ناچار به گرفتن مجوز فروش از وزارت خزانه داری آمریکا است.

شرکت سوخوی روسیه در مورد فروش هواپیماهای این شرکت به ایران اعلام کرد:« زود است به خاطر عدم دریافت هواپیماها توسط ایران تاسف بخوریم. ما هنوز پاسخی از طرف آمریکا در مورد تأیید این قرارداد دریافت نکرده ایم، چه مثبت چه منفی ».

روزنامه جوان به بررسی وضعیت شرکت‌های هواپیمایی پرداخته است: فرصت‌سوزی مدیران صنعت هوایی باعث شده که شرایط ناوگان هوایی کشور در اوضاع نامناسبی قرار بگیرد.

موضوع “اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان” در این نوشتار به وقایع تاریخی سیزدهمین روز دی ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.